Lente roep mens soms tot aksie. Veral na so
uitmergelende winter wat met sy intense wintersheid jou
lyf gebombardeer het en jou kop en kreatiwiteit gevries
het.
Kort voor die lente ry ek na ‘n winkel wat allerlei
hulpmiddels verkoop vir die wat uiting aan ‘n kreatiewe
impuls wil gee – plakboeke, mosaiek, kraalwerk – noem
maar op en daar is iets te vind. Sommer met die instap
val my oog op die hoop woorde wat op die rak aan die
linkerkant lê. Allerlei woorde is netjies uit hout
gesaag en lê en wag vir die ywerige handwerker om dit te
verf of te versier. Ek tel die woorde op: LIEFDE, PASSIE,
GELOOF, VREUGDE, GEDULD, VREDE, VRIENDELIKHEID. Al die
positiewe woorde, meeste van hulle is te vind in Gal
5:22 se lysie van die vrug van die Gees. Ek kyk agterop
na die prys: meeste is gemerk R70 of R80, selfs R90. Ek
sien ‘n kleiner woord in ‘n mooi vloeiende lettertipe.
HOOP. Die hoop is reeds mooi geverf in ‘n kraakvars wit.
Ek draai die woord om en kyk na die prys: R60. Dié hoop
is beslis ‘n bargain! Moontlik omdat dit
bietjie kleiner as die ander woorde is. Dalk is dit ou
voorraad. Miskien verkoop die HOOP nie so goed soos die VREUGDE,
VREDE EN LIEFDE nie. Tog het ek op hierdie dag juis
‘n behoefte aan dié woord. Ek loop met die HOOP dadelik
na die betaalpunt toe, voordat iemand HOOP voor my koop.
By die huis gekom, besluit ek dat HOOP dadelik ‘n
hangplek moet kry. Iewers waar dit prominent kan wees en
ons kan herinner dat Hoop daar is.
In die slaapkamer kry ek presies die regte plek. Reg
bokant die bed. Dié ereposisie word sedert ons huwelik
deur ‘n engel met ‘n kruis beklee – ‘n mooi trougeskenk
van broer Ewald. Ek sien dat die hoop presies op die
Hilti-hakkie pas wat die engeltjie soos ‘n
Bungi-springer bo ons bed posisioneer. Dié hakkie pas
presies tussen die twee o’s van hoop. Die engel en die
HOOP word deur die hakkie tot ‘n nuwe verbintenis
saamgevoeg. HOOP is nou die Van Stadensbrug vanwaar die
Engel die Sprong uitgevoer het. Engel hang nou
gesuspendeer tussen HOOP en die Bedstyl!
Toe my reisgenoot die middag tuis kom, vra ek haar om
te kyk wattter nuwe toevoeging sy in ons kamer opmerk.
Sy kyk orals – op die bed, die kas, die bankie, maar
sien niks nuuts raak nie. Dis eers toe ek sê dat sy
boontoe moet kyk, dat sy die hoop raaksien. Sy is baie
opgewonde oor die toevoeging en merk op dat dit presies
reg daar lyk.
Ek dink weer na oor die onontbeerlikheid van hoop.
Hoop is hierdie vreemde kwaliteit wat aan mense in
bykans onmoontlike situasies ‘n wil tot aanhou, uithou
en oorlewing gee. In Elizabeth Kübler-Ross se
outobiografie, The wheel of life, vertel sy van
haar besoek aan die poolse konsentrasiekamp, kort na die
vredesluiting na afloop van die tweede wêreldoorlog.
Oral was daar tekens van die hartseer en die
menseslagting wat daar plaasgevind het. Daar het selfs
nog treintrokke gestaan vol klerasie en persoonlike
besittings van diegene wat in die gaskamers omgekom het.
‘n Prentjie van wanhoop en verguising van drome. Sy het
ook in die barakke waar die gevangenes gehuisves is,
rondgeloop en haar probeer inbeeld wat in die mense wat
daar gebly het se gemoed en gedagtes moes omgegaan het.
Sy het egter telkens opgemerk dat daar tussen die
graffiti op die mure ‘n prentjie van’n skoenlapper met
gespreide vlerke geteken is. Die besef het by haar
posgevat – te midde van die hooplose bestaan in die kamp
het die skoenlapper vir die gevangenes ‘n simbool van
bevryding geword. Selfs binne die mure van die gaskamers
het sy die simbool van ‘n skoenlapper gevind – vir
diegene wat besig was om te sterf, was dit die simbool
van ‘n bevryding uit die doodskokon.
Die simbool van die skoenlapper het so ‘n indruk op
Elizabeth Kübler-Ross gemaak, dat sy dit as logo en
bandontwerp vir haar boeke gebruik.
Hoop gee ‘n nuwe uitsig, selfs in die benouendste
situasies. Daarom kon Anne Frank (self ‘n slagoffer van
die konsentrasiekamp) in haar dagboek skryf:
“It’s really a wonder that I haven’t dropped all my
ideals, because they seem so absurd and impossible
to carry out. Yet I keep them, because in spite of
everything, I still believe that people are really
good at heart.”
Hoop gee vlerke, nes die skoenlapper uiting gegee
het aan die konsentasiekampe se versugtinge:
“Hope is the thing with feathers
That perches in the soul
And sings the tune without the words
And never stops at all.” (Emily Dickenson)
Daarom kon ek vanjaar vir my reisgenoot ‘n
ge-mosaiekte “pandora”-kissie as geskenk gee met
haar verjaarsdag. ‘n Hoop-kaartjie binne-in. Hoop
was immers die een ding wat oorgebly het nadat
Pandora uit nuuskierigheid die kissie oopgemaak het
en al die euwels en slegte dinge laat ontsnap het.
Hoop het met ‘n fluisterstemmetjie uit die kissie
geroep: Ek is nog hier, laat my ook toe om uit te
kom!
Op die hoopkaartjie in die kissie kon ek die wens
van Paulus vir sy geloofsgenote ook as wens vir haar
gee:
Mag God, die bron van hoop, julle
deur julle geloof met alle vreugde en vrede vervul,
sodat julle hoop al hoe sterker kan word deur die
krag van die Heilige Gees! (Rom 15:13)
Ware hoop is is weliswaar nie te koop nie, maar dit
is wel as geskenk beskikbaar vir hulle wat in geloof
bereid is om dit te ontvang van die Bron van Hoop.
Die prys is immers reeds betaal. En die Hoopbewys is
die klip wat weggerol is voor die grafkokon.
Die vlinder het sy vlerke gesprei…
do you believe in heaven
could it be a lie
what becomes of restless souls
do they really die?
Transitory spirits move
from minute to millennium
and virtue fights
the force of evil on and on
’till kingdom come
While the world spins on its axis
and the moon sleeps in the sky
the sun warms a cocoon
Jesus was a butterfly
Life and death come and go
a fluttering of wings somewhere in the darkest night
one more angel sings
Transitory spirits raise their voices in a Requiem
and virtue fights
the force of evel on and on ’till kingdom come
While the world spins on its axis and the moon
sleeps in the sky,
the sun warms a cocoon,
Jesus was a butterfly
maybe Jesus was a butterfly
(Herman van Veen – Butterfly)
